بازتاب مصیبت رحلت پیامبر اسلام(ص) در خطبه 235 نهج¬البلاغه
  • 1402/06/23 - 12:10
  • - تعداد بازدید: 1444
  • - تعداد بازدیدکننده: 1431
  • زمان مطالعه : 3 دقیقه
  • /appsettingFree
عضو هیات علمی دانشکده علوم قرآنی آمل و پژوهشگر قرآنی بیان کرد:

بازتاب مصیبت رحلت پیامبر اسلام(ص) در خطبه 235 نهج¬البلاغه

تفاوتی که رحلت پیامبر(ص) با پیامبران پیشین دارد، آن است که وحی نبوی و رسالی که از حضرت آدم(ع) شروع شده، با پیامبران پیش از پیامبر اسلام برقرار بوده و رشته اتصال آن قطع نگردیده بود.

به مناسبت سالروز رحلت حضرت رسول اکرم (ص)و شهادت امام حسن مجتبی(ع)  عضو هیات علمی دانشکده علوم قرآنی آمل و پژوهشگر قرآنی بیان کرد:
دکتر جواد فرامرزی به مناسب ایام رحلت رسول اکرم (ص) در گفت‌وگو با ایحا، در خصوص بازتاب مصیبت رحلت پیامبر اسلام(ص) در خطبه 235 نهج¬البلاغه اظهار کرد:
بی¬شک حادثه رحلت پیامبر(ص)، حادثه¬ای بزرگ و تاثیرگذار در عالم هستی محسوب می¬گردد؛ زیرا بازتاب کلامی-عقیدتی این رویداد تا به امروز با عنوان مساله ختم نبوت مطرح می¬باشد بدین جهت در چرایی و چند و چون آن بحثهای فراوانی درگرفته است. یکی از نخستین دیدگاهها پیرامون این واقعه از سوی امام علی(ع) بود که در زمان غسل و تدفین پیامبر(ص) بیان شده است. این بخش از گفتار امام(ع) که در خطبه 235 نهج-البلاغه قرار دارد، متشکل از چند عنصر در خصوص جایگاه پیامبر است.
 و ی افزود: نخست مربوط به جنبه پیامبری و نبوت آن حضرت و اوضاع بشریت نسبت به اخبار غیب و ارتباط با عالم بالا پس از ایشان است. بخش دوم که در واقع دستور العملی است برای دوستداران و پیروان ایشان در برابر غم فراق آن حضرت و چگونگی پاسداشت آن. در شروع خطبه، امام(ع) با عبارت بابی انت و امی در خطاب به پیامبر، گفتار خود را شروع می¬کند. این عبارت یک تعبیر کنایی است که گوینده در قبال افرادی که علاقه فراوانی به آنان دارد به زبان می¬آورد. هرچند در پاره¬ای از روایات از بیان چنین تعبیری در زمانی که پدر و مادر اهل ایمان بوده و در قید حیات هستند، منع شذه است؛ اما کاربرد فراوان چنین تعبیری در روایات دیگر نسبت به پیامبر و ائمه، حداقل، جواز کاربرد آن در حق آن بزرگواران است.
 فرامرزی بیان کرد: در فرازی دیگر از کلام، امام با توجه به رویداد رحلت پیامبر(ص) می¬فرماید که بواسطه مرگ ایشان، اتفاقی در عالم هستی افتاده که با مرگ هیچ یک از پیامبران دیگر نیفتاده است: لقد انْقطع بموْتک ما لمْ ینْقطعْ بموْت غیْرک من النّبوّة و الْإنْباء و أخْبار السّماء. این جمله به صراحت دلالت بر مساله ختم نبوت دارد که نوعی ناظر بر آیه 40 سوره احزاب است. این گفتار امام به صراحت حکایت از دوره¬ای خاص با نام آخرالزمان دارد که از نبوت پیامبر(ص) شروع شده و تا به زمان حاضر نیز ادامه دارد و رحلت پیامبر نیز بخشی از آن دوره می¬باشد.
وی ادامه داد: اما گذشته از آن، تفاوتی که رحلت پیامبر(ص) با پیامبران پیشین دارد، آن است که وحی نبوی و رسالی که از حضرت آدم(ع) شروع شده، با پیامبران پیش از پیامبر اسلام برقرار بوده و رشته اتصال آن قطع نگردیده بود. ولی این رشته اتصال با رحلت پیامبر منقطع گردید. امام علی در این گفتار، سه تعبیر نبوه، انباء و اخبار السماء را بکار برده است. نبوت در این گفتار ناظر به منصب پیامبری و انباء نیز مشخصا تاکید بر وحی دارد. مضاف بر این که عبارت اخبار السماء نیز به گونه¬یی دیگر دال بر انباء دارد. تمام این تعابیر تاکید بر این دارد که مساله مهم در منصب پیامبری، وحی و اخبار غیبی می¬باشد.
 دکتر فرامرزی افزودند: در فراز دوم از گفتار امام به نوعی عظمت فاجعه فراق پیامبر با مرگ دیگران و چگونگی آداب در غم از دست دادن ایشان است. تعبیر حضرت در این مورد اینگونه است: خصّصْت حتّى صرْت مسلّیاً عمّنْ سواک و عمّمْت حتّى صار النّاس فیک سواءً. عبارت خصصت در گفتار امام، دلالت بر مرگ خاص حضرت و عظمت آن در برابر سایر مرگها است که مرگ سایرین نسبت به فقدان آن حضرت کوچک و ناچیز شمرده می¬شود. ازنظر ایشان فراز مهم این خطبه آنجاست که امام علی(ع) بر صبر تاکید دارد که این خود از توصیه پیامبر می¬باشد: و لوْ لا أنّک أمرْت بالصّبْر و نهیْت عن الْجزع، لأنْفدْنا علیْک ماء الشّئون که این پیام خود ریشه در وحی الهی و قرآن کریم دارد که مواضع متعدد به پیامبر دستور صبرو شکیبایی می¬دهد.
 نکته پایانی این نوشتار نیز تعبیر زیبایی است که امام علی(ع) در خطبه بالا در خطاب به پیامبر می¬فرماید: بأبی أنْت و أمّی، اذْکرْنا عنْد ربّک و اجْعلْنا منْ بالک‏.

  • گروه خبری : گروه های محتوا
  • کد خبر : 225
کلمات کلیدی
مدیر سایت آمل
خبرنگار

مدیر سایت آمل

نظرات

0 نظر برای این مطلب وجود دارد

نظر دهید